Coğrafi Yapı
İlçe Merkezi Orta Torosların parçalarından Medetsiz ve Bolkar Dağları arasındaki geniş bölümün ağzında, iç Anadolu Bölgesi, Orta Kızılırmak bölümünde yer alır. Yüz ölçümü 1502 km2, deniz seviyesinde yüksekliği 1427 m dir. İlçe 34-30-16 Doğu Boylamı, 36-58.5 kuzey Enlemi arasında bulunmaktadır.
İç Anadolu’nun Kapısı konumundaki İlçe toprakları Doğuda Adana (Pozantı), Güneyde Mersin(Tarsus), Batıda Konya (Ereğli), Kuzeyde Niğde(Bor-Çamardı) ile çevrilidir. İlçe Bolkar Dağları, Konya Ovası, Aladağ ve Hasan Dağı arasında kalan vadi merkezindedir.
Maden ve Gümüş Köyleri civarında altın, gümüş, kurşun, Katrandede yöresinde linyit, Güney tepelerinde zengin alçı taşı yatakları vardır. Bölgemiz genel olarak dağlıktır. Bitki örtüsü İç Anadolu Step türüdür. Genel ormanlık saha toplamı 24673 hektardır. Sert ve kara ikliminin: (Yazlar serin ve kurak, kışlar soğukve yağışlı) etkisi altındadır. Ulukışla çevresinde Kızıldağ, Cehri, Karatepe, Çakıltepe, Sansar, Katrandede ve Dikmentepe dağları bulunmaktadır. Genelde çıplak ve ormansızdır. Bu yüzden taşkın sel olaylarına rastlanır. Bölge 1980 den itibaren Çakıt Projesi çerçevesi içinde ağaçlandırılmış ve yağış çoğalmıştır. İlçe topraklarından çıkan kaynak sularının önemli bir bölümü Çakıt Çayı ile Seyhan baraj Gölüne dökülür.
Bolkar Dağları Torosların Orta Merkezinde yer alan Medetsiz zirvesi ile dağcılık sporunun ilgi odağı olmuştur. Bolkarlar Torosların bütün özelliklerini taşır. Başlıca zirveler medetsiz, Keşifdağı, Koyunaşağı tepe, Eğer kaya, Karagöl ve Çinili göldür. Güney yönü sayısız mağara ve kanyonları değişik gezi olanaklarına sahiptir. Karagöl 2600 m. Yükseklikte yer alan çok güzel bir kamp alanıdır. Bolkar dağları çiçekleri buzul gölleri, yüksek zirveleri ve kırsal yaşama yaptığı ev sahipliğiyle Türkiye’nin en güzel sıradağlarındandır.
İlçe iç Anadolu’yu Akdeniz ve Güneye bağlayan kara ve Demiryollarının kavşak noktasıdır. Dönemler halinde Hac yolu, Kervan yolu, ipek yolu, Karayolu, demiryollarına güzergah olmuştur. Anadolu Bağdat yolu Ulukışla’ dan geçmektedir. Bu yol 1910 yılında Alman Şirketi tarafından inşa edilmiştir. Kayseri hattı ise 1928 yılında tamamlanmıştır. Bu hat Kardeş Gediği mevkiinde Konya ve Niğde Kayseri hattı olarak ikiye ayrılmaktadır. Karayolu ise Beyağıl Köyü yakınlarında Niğde-Kayseri istikametine devam etmektedir.
Tarihçe
|
Ulukışla yöresi coğrafi konumu ve stratejik önemi nedeniyle hemen her dönemde canlı ve hareketli bir yöre olmuştur. Yöre tarih boyunca değişik kültürden insan topluluklarını bünyesinde barındırmıştır. Bölgenin kayda değer ilk tarihi olayı, Hitit İmparatorluğu'na dahil oluşudur. Hititlerden sonra bölge; sırasıyla Asurlar, Frigler, Persler ve İ.Ö. 334 yılında Makedonya Kralı Büyük İskender'in eline geçmiştir. Daha sonra Selevkos ( Asya) İmparatorları ile Kapadokya Kralları arasında çekişmelere sahne olmuştur. İ.Ö. 17 - İ.S. 395 yılları arasında Roma İmparatorluğu'nun egemenliğine girmişse de İmparatorluğun ikiye ayrılmasıyla, 1075 yılına kadar Bizans İmparatorluğu'nun hakimiyetinde kalmıştır. Ulukışla'ya bağlı Porsuk köyü sınırları içinde bulunan Zeyve Höyüğünde yapılan arkeolojik çalışmalar sonucu ele geçen buluntular Hitit, Frig ve Roma dönemlerine aittir. Kent Roma döneminde Kraliçe Faustina’ya atfen Faustinepolis adıyla anılmıştır. Roma İmparatoru Marcus Aurelius'un karısı Faustina'nın mezarı Ulukışla yakınındaki Başmakçı Köyündedir. Kent yakınındaki kale, Lülve adıyla anılmaktadır.
Bölge Melikşah'ın komutanlarından Emir Ahmed Danişmend Taylı ve oğlu Emir Gazi tarafından fethedilmiştir. 1156-92 tarihleri arasında hüküm süren II. İzzeddin Kılıçarslan Niğde ili topraklarını Konya Sultanlığı’na başlamıştır. I.Gıyaseddin Keyhüsrev'in ( 1192-1211) oğlu, I.İzzeddin Keykavus döneminde ( 1211-19) Ulukışla'nın yönetim bakımından Niğde'ye bağlandığı bilinmektedir.
Niğde, 1327'de İlhanlılarIn; 1357 tarihinden itibaren de Karamanoğullarının yönetimine girmiştir. Niğde’nin Osmanlı topraklarına katılması, Fatih'in 1466 y?l?nda Konya'yı ele geçirmesi ve 1470 yılında İshak Paşa'nın Niğde'yi zaptetmesiyle gerçekleşmiştir. Doğu'ya yapılan seferlerde Niğde ili bir konaklama yeri olmuştur. İran Seferinden dönen Kanuni Sultan Süleyman da 1549 ylında Ulukışla'dan geçmiştir.
Ulukışla, XVI. yüzyılda Niğde'nin Bor kazasında Secaeddin Nahiyesi XVIII. Yüzyılda Şücaeddin XIX. Yüzyılda ise Bozok Eyaletinde Şücaeddin ve Ulukışla adlarında kazaydı. Halk arasında Kışla adıyla anılan Öküz Mehmet Paşa Külliyesi nedeniyle en son Ulukışla olarak adlandırılmıştır. İlçe daha sonraları Niğde'ye bağlanmış, Nevşehirli Damat İbrahim Paşa zamanında Nevşehir’in yıldızının parlamasıyla önem kazanmıştır. Kurtuluş savaşı yıllarında Fransız işgalcilere karşı mücadele veren Kuvay-i Milliye’nin başlıca üstlerinden birisi olmuştur. Bugün Ulukışla Niğde'ye bağlı bir ilçedir.
|
|
İLÇENİN ADI NEREDEN GELİYOR?
|
| |
|
16. Yüzyılın ilk yarısında Osmanlı sadrazamlarından Öküz Mehmet Paşa tarafından yaptırılan Kervansarayın hizmete girişiyle "ULUKIŞLAK" olarak adlandırılmış ve daha sonra "ULUKIŞLA" adını almıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuyla ilçe statüsü kazanmış ve Türkiye'nin en eski ilçeleri arasında yerini almıştır.
Babadan oğula geçen bir yönetim şekli ile Kışla ve çevresine belirli aralıklarda, Dudular, Berberoğulları, Çavuşukelköseler, Hatipoğulları, Kadılar, Ağalar, Hamamcılar, ilyasoğulları, Kalaklar, Körhamzalar, Hacıhocalar sülaleleri yerleşmişlerdir. Yerleşim merkezleri olarak; Küçükilbey, Büyükilbey, Alpagut ve Ballık adını alan semtler seçilmişlerdir.
|
|
İklim Özellikleri
İklim tipik İç Anadolu bozkır iklimidir. Yazlar serin ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. Yağış yoğunluğu ilkbahar mevsimine kayar. Bitki örtüsü step ( Bozkır) dır. 1185264.25 hektarlık genel ormanlık saha bulunmaktadır. İklime bağlı olarak yetiştirilen ürünlerin başında; buğdaygiller gelir. Yamaçlarda bağcılık, sulanabilen alanlarda başta elma, kiraz, armut v.b. olmak üzere meyvecilik ve sebzecilik yapılır.
Bozkırlık alanların tarım yapılmayan yamaçlarında küçükbaş hayvancılık yapılmakta, son yıllarda büyükbaş hayvancılık, arıcılık, kiraz üretimi önemli miktarlarda artışlar göstermektedir. Ortalama nemlilik oranı 62,2 , açık günler sayısı 128, kapalı günler sayısı 237 dir. Ortalama yağış miktarı 26,5 mm, karlı günler sayısı 57'dir.
Hakim rüzgar; kış gününde keşişleme (Güneydoğu), yaz günlerinde batı rüzgarıdır. Çevre dağlarının ormansız oluşu nedeni ile karların erimesi ve bahar yağmurlarına bağlı olarak taşkın olayları yoğunlaşır.
ALINTIDIR.....
|
| |